Czy media publiczne w ogóle są nam potrzebne? A jeśli tak, to w jakiej formie? I jak je finansować? Na te i wiele innych pytań o przyszłość mediów publicznych w Polsce nikt jeszcze nie odpowiedział. Dyskusja wokół Telewizji Polskiej, Polskiego Radia i Polskiej Agencji Prasowej jest gorąca, ale dotyczy w zasadzie wyłącznie sposobu „przejęcia kontroli” przez obecny rząd oraz obsady stanowisk w zarządach i radach nadzorczych tychże mediów. O ich kształcie, reformach i przyszłości nie rozmawia się w zasadzie wcale. Instytut Zamenhofa postanowił wypełnić tę lukę zapraszając przedstawicieli różnych środowisk: dziennikarzy, polityków, przedstawicieli NGO’sów i organizacji dziennikarskich oraz naukowców do dyskusji i przedstawienia autorskich wizji i pomysłów na prawdziwie publiczne media w Polsce.
W kolejnych tygodniach, na łamach strony zamenhof.pl oraz w kanałach społecznościowych Instytutu Zamenhofa będziemy prezentować efekty ich pracy. Każdemu z zaproszonych autorów zostawiliśmy swobodę decyzji o wyborze konkretnego tematu czy poruszonego w tekście problemu; każdy autor sam decydował, czy chce spojrzeć na media publiczne całościowo, czy skupić się na wycinku np. opisując konkretne medium czy problem. Celem całego cyklu ma być sformułowanie też do dalszej, merytorycznej debaty o przyszłości i kształcie mediów publicznych w Polsce.
– Chcemy skończyć z dyskusją o obsadzie stanowisk, bo uważamy, że to rzecz zupełnie wtórna. To, czy Polacy odzyskają dla siebie media publiczne i czy te będą w stanie zachować niezależność, rozwijać się, tworzyć wartościowe treści i jakościowe dziennikarstwo w małym stopniu będzie zależało od tego, kto będzie pełnił funkcje menedżerskie. Kluczowe w tym momencie jest rozważne zastanowienie się nad tym jakie te media w ogóle mają być: organizacyjnie, strukturalnie i ideowo, żeby były w stanie zachować niezależność od nacisków i wpływów polityków i dostarczyć odbiorcom wartościowe treści. Taka dyskusja powinna toczyć się publicznie, a nie w zaciszu gabinetów – dlatego robimy pierwszy krok zaproszonych przez nas ekspertów do zastanowienia się nad tym wyzwaniem i sformułowania rekomendacji zmian – mówi Paweł Prus, prezes zarządu Instytutu Zamenhofa.
Cykl publikacji „Jakie media publiczne?” otwiera artykuł autorstwa Wojciecha Tumidalskiego – znanego dziennikarza z redaktora zajmującego się tematyką prawną. Tumidalski przez 21 lat był dziennikarzem Polskiej Agencji Prasowej – o której to agencji jako „krwioobiegu wiarygodnej i rzetelnej informacji” pisze w swoim artykule. Aktualnie pracuje w dzienniku „Rzeczpospolita”, jest również Przewodniczącym Rady Press Clubu Polska.
W kolejnych częściach cyklu pojawią się m.in. teksty Dorota Nygren reprezentującej w Polsce organizację Reporterzy Bez Granic, Edwin Bendyka z Fundacji Batorego czy Pawła Musiałka, prezesa Klubu Jagiellońskiego.
Finał projektu planowany jest w marcu 2024 roku – wydaniem publikacji podsumowującej zebrane opinie i rekomendacje eksperckie.